Γλυκά: Τι είναι αυτό που μας κάνει να μην μπορούμε να τους αντισταθούμε

Το πιθανότερο είναι πως ξέρετε πώς είναι να έχετε μόλις απολαύσει ένα πλούσιο γεύμα σε ένα εστιατόριο και να αισθάνεστε χορτάτοι και ικανοποιημένοι… μόνο και μόνο για να ρίξετε μια ματιά στον κατάλογο με τα επιδόρπια και να αποφασίσετε ότι ένα παγωτό εκείνη τη στιγμή θα ήταν τέλειο…

Γιατί, όμως, ενώ δεν μπορούμε να φάμε μπουκιά παραπάνω από το φαγητό, για τα γλυκά κάνουμε εξαίρεση;

Οι επιστήμονες κατανοούν πλέον καλύτερα την προέλευση αυτής της παρόρμησης χάρη σε μια πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Science.

Δουλεύοντας με ποντίκια, οι ερευνητές προσπάθησαν να δημιουργήσουν ένα σενάριο παρόμοιο με την ανθρώπινη εμπειρία που περιγράφουμε παραπάνω. Ξεκίνησαν προσφέροντας ένα τυπικό γεύμα σε ποντίκια που είχαν να φάνε από την προηγούμενη ημέρα. Αυτή η περίοδος «γεύματος» διήρκεσε 90 λεπτά και τα ποντίκια έφαγαν μέχρι εκεί που δεν πήγαινε άλλο.

Στη συνέχεια ήρθε η ώρα για ένα 30λεπτο «επιδόρπιο». Στον πρώτο γύρο του πειράματος, οι ερευνητές πρόσφεραν στα ποντίκια ως επιδόρπιο φαγητό και τα ποντίκια έφαγαν, πράγματι, λίγο περισσότερο.

Τη δεύτερη φορά, κατά τη διάρκεια του «επιδορπίου», προσέφεραν στα ποντίκια τροφή με υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη για 30 λεπτά. Τα ποντίκια έφαγαν πραγματικά τη ζαχαρούχα τροφή, καταναλώνοντας έξι φορές περισσότερες θερμίδες από ό,τι όταν είχαν κανονική τροφή για επιδόρπιο.

Στα ποντίκια, οι ερευνητές παρακολούθησαν τη δραστηριότητα των νευρώνων που σχετίζονται με το αίσθημα πληρότητας, οι οποίοι ονομάζονται νευρώνες POMC. Βρίσκονται σε ένα τμήμα του εγκεφάλου που ονομάζεται υποθάλαμος, το οποίο είναι «πολύ σημαντικό για το αίσθημα του κορεσμού», λέει ο Henning Fenselau, ένας από τους συγγραφείς της μελέτης και ερευνητής στο Ινστιτούτο Max Planck για την έρευνα του μεταβολισμού στην Κολωνία της Γερμανίας.

Οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι όταν τα ποντίκια έτρωγαν κάτι με υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη, οι νευρώνες απελευθέρωναν β-ενδορφίνη, ένα ενδογενές οπιοειδές που παράγεται μέσα στο σώμα. Η χημική αυτή ουσία συνδεόταν με τους υποδοχείς οπιοειδών στον εγκέφαλο των ποντικών και προκαλούσε ένα αίσθημα ανταμοιβής.

«Όταν γευόμαστε κάτι γλυκό, δεν είναι μόνο η ζάχαρη που καταναλώνουμε. Ενεργοποιείται ένα σύστημα στον εγκέφαλο που συνδέει αυτή τη γλυκιά γεύση με την ευχαρίστηση, γεγονός που μας κάνει να θέλουμε να συνεχίσουμε να τρώμε», λέει ο δρ Paule Joseph, ερευνητής που μελετά τον μεταβολισμό στα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας των ΗΠΑ και δεν συμμετείχε στη μελέτη.

Όταν στη συνέχεια η ομάδα μπλόκαρε αυτή την οδό, τα ποντίκια έμειναν μακριά από τη ζάχαρη.

Οι ερευνητές βρήκαν τον ίδιο νευρωνικό μηχανισμό και στους ανθρώπους. Διαπίστωσαν συγκεκριμένα ότι στους ανθρώπους, όπως και στα ποντίκια, «η δράση των οπιούχων σε αυτό το τμήμα του εγκεφάλου οδηγεί σε αυτή την κατανάλωση τροφίμων με υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη».

Ο Fenselau λέει ότι τα αποτελέσματα υποδηλώνουν ότι ο εγκέφαλος των ανθρώπων εξελίχθηκε ώστε να αγαπά τη λίγη παραπάνω ζάχαρη.

Άλλες έρευνες έχουν βρει μια σύνδεση μεταξύ της κατανάλωσης ζάχαρης και του συστήματος ντοπαμίνης στον εγκέφαλό μας. Ορισμένες έρευνες μάλιστα δείχνουν ότι η επίδραση της ζάχαρης στον εγκέφαλο μακροπρόθεσμα μπορεί να είναι παρόμοια με τα ναρκωτικά που προκαλούν εθισμό.

Η μελέτη στο Ινστιτούτο Max Plank ήταν βραχυπρόθεσμη – οι ερευνητές δεν συνέχισαν την ίδια διατροφή στα ποντίκια για να δουν αν θα έπαιρναν βάρος ή αν θα παρουσίαζαν άλλες μεταβολικές αλλαγές.

Ο Joseph λέει ότι μια μελέτη παρακολούθησης, «για να εξετάσουμε πώς λειτουργούν αυτά τα κυκλώματα μακροπρόθεσμα, ιδιαίτερα με τη χρόνια έκθεση στη ζάχαρη», θα μπορούσε να είναι σημαντική για την κατανόηση της ανάπτυξης της καταναγκαστικής κατανάλωσης ζάχαρης.

Σύμφωνα με τον Fenselau, η περαιτέρω μελέτη αυτής της νευρικής οδού ανταμοιβής θα μπορούσε να ρίξει φως στο πώς η υπερκατανάλωση ζάχαρης μπορεί να συμβάλει στην ανάπτυξη της παχυσαρκίας.

Πηγή: iatropedia.gr