Χριστός γεννάται δοξάσατε!
Του Κωνσταντίνου Ζαγγανά
« Ή Γέννησίς σου Χριστέ ό Θεός ημών, ανέτειλε τώκόσμω, τό φώς τό τής γνώσεως, έν αυτή γάρ οί τοίς άστροις λετρεύοντες, υπό αστέρος εδιδάσκοντο, σέ προσκυνείν, τόν Ήλιον τής δικαιοσύνης, καί σέ γινώσκειν έξ ύψους ανατολήν, Κύριε δόξα σοι», ψάλλουμε στο απολυτίκιο της εορτής της Γεννήσεως του Θεανθρώπου και Σωτήρα Ιησού Χριστού.
Το απολυτίκιο των Χριστουγέννων, το γνωστότερο ίσως τροπάριο της Δεσποτικής αυτής εορτής, συνοψίζει το νόημά τους. Γεννάται στον κόσμο ως απλός άνθρωπος Εκείνος που είναι ο Κύριος ο Θεός μας. Με τον ερχομό του φανερώνεται η αλήθεια περί Θεού και ρίχνεται άπλετο φως εκεί που προηγουμένως επικρατούσε σκοτάδι και άγνοια λόγω της αμαρτίας και των παθών του ανθρώπου.
Η Ενανθρώπηση του Θεού Λόγου ήταν, είναι και θα είναι το κέντρο όλων των ιστορικών εξελίξεων. Ήταν η απαρχή της πιο μεγάλης επανάστασης, επειδή έμελλε ο Θεάνθρωπος Λυτρωτής να αλλάξει άπαξ διαπαντός την πορεία του κόσμου, να ανασύρει τον πεσόντα άνθρωπο από την αμαρτία και να τον οδηγήσει στο ανέσπερο θεϊκό φως της αλήθειας. Αυτό το φως μας γεμίζει και μας δίνει απέραντη χαρά, γιατί μας δίνει την βεβαιότητα ότι οι άνθρωποι δεν είμαστε μόνοι μας στην πορεία της ζωής μας, αλλά μαζί μας συμπορεύεται ο «Εμμανουήλ ό έστιμεθερμηνευόμενον μεθ’ ημών ό Θεός» (Ματθ. 1,23). Ο ευαγγελιστής Ματθαίος παρουσιάζει ενώπιον του κόσμου τον ενανθρωπήσαντα Θείο Λόγο με τρία ονόματα.
Το ένα είναι το όνομα Χριστός, που σημαίνει εκλεκτός του Θεού, προορισμένος και απεσταλμένος επίσημα στον κόσμο. Το δεύτερο είναι το όνομα Ιησούς, το όνομα που δόθηκε από τον Αρχάγγελο Γαβριήλ και στον ευαγγελισμό και “κατ’ όναρ” στον Ιωσήφ, για να τον μεταφέρει προς προφύλαξη στην Αίγυπτο. Το όνομα Ιησούς σημαίνει στα ελληνικά σωτήρας και φανερώνει το έργο του Χριστού στον κόσμο.
Το τρίτο είναι το όνομα Εμμανουήλ, που ερμηνεύεται “ μεθ’ ημών ό Θεός”, και φανερώνει ότι ο Ιησούς Χριστός είναι ο Θεός μαζί μας. Αυτό είναι το πιο σημαντικό μήνυμα για όλους εμάς τους ανθρώπους. Ο Χριστός γεννιέται και πάλι σήμερα στις καρδιές των ανθρώπων που τον πιστεύουμε και τον τιμούμε. Είναι μαζί μας ο Θεός όταν τον θέλουμε και τον αποζητούμε. Αυτό είναι ένα γεγονός και μία πραγματικότητα που μας γεμίζει θάρρος και ελπίδα στην ζωή μας και στον αγώνα εναντίον της αμαρτίας. Ο Απόστολος των Εθνών, ο Απόστολος Παύλος, μπροστά σε αυτό το γεγονός αναφωνεί γεμάτος πεποίθηση «Εί ό Θεός μεθ’ ημών, τίς καθ’ ημών;».
Αν ο Θεός είναι μαζί μας, ποιός μπορεί να είναι εναντίον μας; Ποιόν φοβούμαστε και ποιός μπορεί να μας κάνει κακό; Πάνω από όλους και από όλα είναι ο Χριστός, ο Εμμανουήλ, που μας ειρηνεύει και μας χαρίζει την αληθινή ζωή και την σωτηρία. Είναι ρητός ο λόγος στην Θεία Γραφή, λόγος του Αγίου Πνεύματος με το στόμα του Αποστόλου Παύλου «ούκέστιένάλλωουδενίή σωτηρία…». Σε κανέναν άλλον δεν υπάρχει σωτηρία πάρα μόνο στον Ιησού Χριστό!
Η Αγία Γραφή περιέχει την ιστορία της Θείας Οικονομίας, την προετοιμασία της λύτρωσης, την συνεχή σχέση του Θεού με τον άνθρωπο και τον κόσμο, την επαγγελία για έναν καλύτερο κόσμο με έναν Λόγο γιατί προτυπώνει και προαναγγέλλει τον Ιησού Χριστό. Στον πρόλογο του Ευαγγελίου του Ιωάννη υπογραμμίζεται από τον Ευαγγελιστή ότι η Εκκλησία «εθεάσατο» τη δόξα του Λόγου του Θεού που έγινε «σάρξ» μέσα στην ιστορία. (Ιώ. 1.14).
Η έλευση του Χριστού στον κόσμο πραγματοποιήθηκε για την ανόρθωση και την Σωτηρία των ανθρώπων. Οι άνθρωποι παρουσιάζονται «ως πρόβατα μή έχοντα ποιμένα»,(Ματθ.9,36 και Μαρκ. 6,34).
Ο Χριστός είναι ο καλός Ποιμήν που αποστέλλεται για την σωτηρία των χαμένων προβάτων του Ισραήλ. (Ματθ. 15,24 και Λουκ. 19,10).
Η Ενανθρώπηση του Υιού και Λόγου του Θεού γκρεμίζει τα τείχη της αμαρτίας και στήνει γέφυρα συγγνώμης και συμφιλίωσης μεταξύ ουρανού και γης, μεταξύ Θεού και ανθρώπου. Ο Χριστός έγινε άνθρωπος για να καταστήσει τον άνθρωπο κληρονόμο της Βασιλείας Του. Ο Θεός έγινε άνθρωπος προκειμένου ο άνθρωπος να γίνει κατά χάριν Θεός. Αγαπάει ο Θεός τον άνθρωπο, στέλνει τον Υιό Του με αγιοπνευματικότρόπο και τον σώζει ως απόδειξη ότι η υπόσχεση της Θείας Οικονομίας εκπληρώθηκε.
«Ο Θεός γίνεται άνθρωπος για να γίνει ο άνθρωπος κατά χάριν Θεός». Αυτό είναι άλλωστε και το θεολογικό μήνυμα των Χριστουγέννων όπως περιέχεται στην Αγία Γραφή στα ποικίλα χωρία των Ευαγγελιστών Ματθαίου και Λουκά που αναφέρονται εκτενέστερα στην Γέννηση του Χριστού, καθώς οι δύο άλλοι Ευαγγελιστές Μάρκος και Ιωάννης γράφουν από εκεί και μετά, όπως και στην σχετική Υμνογραφία.
Ο πραγματικός εορτασμός των Χριστουγέννων με βάση το μήνυμα του Ευαγγελίου είναι :η νηστεία, η μετάνοια, η εξομολόγηση, η συμμετοχή στην Θεία Κοινωνία και στον πνευματικό αναβαπτισμό. Η εξομολόγηση ή αλλιώς “βάπτισμα δακρύων” θεωρείται απαραίτητη για να καθαρίσει ο άνθρωπος από τις αμαρτίες του, αφού πρώτα μετανοήσει ειλικρινά γι’ αυτές και καθαρός πλέον να δεχθεί το Σώμα και το Αίμα του Ιησού Χριστού κατά την Θεία Μετάληψη, γινόμενος έτσι «σύσσωμος» και «σύναιμος» Ιησού Χριστού.
Με την Γέννηση και την Ενανθρώπησή Του ο Χριστός ήρθε για να ανοίξει τον δρόμο της συγγνώμης και να δείξει την αλήθεια που οδηγεί στην λύτρωση και στην πραγματική σωτηρία. Επίσης όπως γράφει στους λόγους του ο Μέγας Πατέρας, Στύλος της Ορθοδόξου Εκκλησίας Μέγας Αθανάσιος (περί Ενανθρωπήσεως του Λόγου PG25, 192Β),«Αυτός ενηνθρώπησεν, ίνα ημείς θεοποιηθώμεν».
Η Γέννηση του Θεανθρώπου Ιησού Χριστού ακτινοβολεί ως ο Ήλιος, και όπως γράφει στους λόγους τους ο Μέγας Πατέρας της Εκκλησίας, Ιωάννης ο Χρυσόστομος «Ο τής δικαιοσύνης ανέτειλεν σήμερον Ήλιος… καί μήτραν μή ανοίγουσαν» (Ι. Χρυσόστομος. «Είς τού Χριστού Γέννησιν» PG. 61,737). Πλημμύρισε το Φως στη γη που έφερε ο μοναδικός Φωτοδότης ο Σωτήρας και Λυτρωτής μας Ιησούς Χριστός και θα φωτίζει πάντοτε την ψυχή των ανθρώπων, είτε σε όσους τον αγαπούν και τον πιστεύουν είτε σε όσους τον αγνοούν και τον αρνούνται. Ο Χριστός είναι ο συμπαραστάτης μας σε όλες τις δυσκολίες και τις ασθένειες αρκεί να δεχθούμε την ύπαρξή του, και τότε με άλλο θάρρος θα παλέψουμε και θα αγωνιστούμε να διώξουμε τον φόβο και τις δυσκολίες της ζωής που ερχόμαστε αντιμέτωποι. «Ο Θεός αγάπη εστί καί ό μέν ων έν τή αγάπη έν τώ Θεώ μένει καί ό Θεός έν αυτώ» (Α’Ιω.4,16).
Η Γέννηση του Σωτήρα μας Ιησού Χριστού είναι μία μέρα που δεν πρέπει να περάσει σαν μία απλή γιορτή χωρίς να αισθανθούμε μέσα στην ψυχή μας το βαθύτερο και ουσιαστικότερο νόημα αυτού του θριαμβευτικού και κοσμοσωτήριου γεγονότος. Θα πρέπει να είναι η ημέρα που το Βρέφος της Βηθλεέμ θα βρει μία ζεστή γωνιά στην καρδιά μας και μόνον τότε, όταν Βασιλεύσει ο Βασιλιάς της ειρήνης και της αγάπης στις καρδιές μας, θα αισθανθούμε αυτό το κοσμοσωτήριο γεγονός της Ενανθρωπήσεως του Θείου Λόγου!
Στις 25 Δεκεμβρίου, ημέρα όπου εορτάζεται κάθε έτος η Γέννηση του Ιησού Χριστού, η Ορθόδοξος Εκκλησία ξαναφέρνει μπροστά στα μάτια της ψυχής μας το γεγονός της Γεννήσεως του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού και μας καλεί να προσκυνήσουμε μαζί με τους ποιμένες και τους μάγους τον γεννηθέντα βασιλέα και να υμνολογήσουμε μαζί με τις στρατιές των ουρανίων Αγγέλων την Ενανθρώπηση του Θεού της ειρήνης και της αγάπης, με τον αγγελικό ύμνο της γεννήσεως του Χριστού (Λουκ. 2,14), το «Δόξα έν υψίστοις Θεώ και επί γής ειρήνη, έν ανθρώποις ευδοκία» να αντηχεί αυτήν την ημέρα σε όλους τους ιερούς ναούς και οι πιστοί Χριστιανοί να χαιρόμαστε από αγαλλίαση στο άκουσμα αυτού του ύμνου. Σύμφωνα με το κοντάκιο της εορτής των Χριστουγέννων, «Ή Παρθένος σήμερον, τόν υπερούσιον τίκτει, καί ή γή τό Σπήλαιον, τώ απροσίτω προσάγει. Άγγελοι μετά Ποιμένων δοξολογούσι. Μάγοι δέ, μετά αστέρος οδοιπορούσι, δι’ ημάς γάρ εγεννήθη, Παιδίον νέον, ό πρόαιώνων Θεός». Τέτοια μέρα που είναι σήμεραμε την μεγάλη εορτή των Χριστουγέννων, με βράχο της πίστεώς μας την Παναγία μας, με την συνοδεία των Αγγέλων ,την ευσέβεια των μάγων και την καθαρότητα των Ποιμένων, κάτω από το αντιφέγγισμα του φωτεινότατου άστρου,με ένα πέταγμα του νου μας ας σπεύσουμε όλοι στην φάτνη της Βηθλεέμ για να προσκυνήσουμε και να λατρεύσουμε τον νεογέννητο Κύριό μας Ιησού Χριστό! Επί σαράντα ημέρες και μέχρι την μεγάλη σημερινή εορτή της Γεννήσεως του Θεανθρώπου Ιησού Χριστού η Ορθόδοξος Εκκλησία μας ψάλλει, σε κάθε Κυριακή και σε κάθε εορτή Αγίου τον δοξολογικό ύμνο της :
Χριστός γεννάται δοξάσατε. Χριστός έξ ουρανών απαντήσατε. Χριστός επί γήςυψώθητε. Ασατετώ Κυρίω πάσα ή γή καί έν ευφροσύνη αναμνήσατε λαοί ότι δεδόξασται. Ο Λόγος εγένετο σάρξ, η «αλήθεια ήλθε» και «παρέδραμεν ή σκιά», μετέχουμε οι άνθρωποι ήδη της Βασιλείας έν τη πορεία προς την τελείωση του έργου της εν σάρκου Θείας Οικονομίας. Έχουμε ακλόνητη την βεβαιότητα ότι το μέλλον ανήκει στον Χριστό, ο Οποίος είναι «χθες καί σήμερον ό αυτός καί είς τούς αιώνας»,(Εβρ. 13,8).
Ανέτειλας Χριστέ έκ Παρθένου,νοητέ Ήλιε της Δικαιοσύνης καί Αστήρ σε υπέδειξεν, έν Σπηλαίω χωρούμενον τόν αχώρητον.
Μάγους οδήγησας είς προσκύνησίν σου μεθ’ ών σε μεγαλύνομεν Ζωοδότα Δόξα σοι.
Τά σύμπαντα σήμερον, χαράς πληρούνται, Χριστός ετέχθη έκ τής Παρθένου!
ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ! ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ!
Ο Κωνσταντίνος Ζαγγανάς είναι Θεολόγος, Καινοδιαθηκολόγος, Συγγραφέας, Σύμβουλος Ιατρικής Δεοντολογίας και Βιοηθικής, Σύμβουλος Επαγγελματικού Προσανατολισμού, με σπουδές σε Εκκλησιαστική Ιστορία, Νευροψυχολογία και Ειδικές Ανάγκες, Παιδοψυχολογία, Σχολική Ψυχολογία, Διαπολιτισμική Εκπαίδευση, Διοίκηση Εκπαιδευτικών Μονάδων, Διοίκηση Μονάδων Υγείας, Οργάνωση και Διοίκηση Επιχειρήσεων και Οργανισμών, Διοίκηση Ανθρωπίνων Πόρων (HRM). Έχει συμμετάσχει σε επιστημονικά συνέδρια και ημερίδες, σε εκπαιδευτικά προγράμματα, σε προγράμματα erasmus και έχει δημοσιεύσει άρθρα και μελέτες σε επιστημονικά περιοδικά.