Αναβάθμιση κτιρίων, λιγότερες λωρίδες και ανάδειξη του πολιτιστικού πλούτου στην οδό Εγνατία

Προτάσεις για την ανάπτυξη της οδού Εγνατίας παρουσιάστηκαν σήμερα σε εκδήλωση για την παρουσίαση των συμπερασμάτων του εργαστηρίου “Μετρό και Ανάπτυξη: Ο άξονας της οδού Εγνατίας” που ξεκίνησε την Δευτέρα 11 Ιουνίου και υλοποιείται στο πλαίσιο της συμμετοχής του Δήμου Θεσσαλονίκης στο δίκτυο των 100 Ανθεκτικών πόλεων.

Στην παρουσίαση αποτελεσμάτων τέθηκαν ιδέες για αξιοποίηση δημόσιου χώρου, μείωση λωρίδων, ανάδειξη του πολιτιστικού πλούτου αλλά και ανάπτυξη ψηφιακών εφαρμογών.  

Κατά τη διάρκειά του εργαστηρίου τέθηκαν προς συζήτηση θέματα που αφορούν στη μεγιστοποίηση των ωφελειών από την κατασκευή και ολοκλήρωση του Μετρό, όπως η βιώσιμη μετακίνηση, τα ανεκμετάλλευτα ακίνητα, η αξιοποίηση των ανοιχτών χώρων, η ανάπτυξη ψηφιακών εφαρμογών, καθώς και οι αστικές προκλήσεις που θα δημιουργηθούν με την παράδοση του Μετρό στον άξονα της οδού Εγνατίας.

Ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης, Γιάννης Μπουτάρης εμφανίστηκε ευχαριστημένος που η διαδικασία των Ανθεκτικών Πόλεων έχει φτάσει μέχρι αυτό το σημείο.  

«Έχουμε ανεξάρτητες, μη συγκοινωνούσες καταστάσεις και τελικά καταφέρνουμε να κάνουμε μία τρύπα στο νερό. Δεν αντιμετωπίζεται το θέμα της ειδικότητας σαν μία μόνο ειδικότητα. Ο δρόμος έχει ένα σωρό πλούτο, τελευταία έχει απαξιωθεί αλλά κατά διαστήματα ήταν ο πιο εμπορικός δρόμος της Θεσσαλονίκης, πως θα τον ξαναζωντανέψουμε;», ανέφερε ο κ. Μπουτάρης για την οδό Εγνατία.

«Τα κτίρια είναι υποβαθμισμένα, οι επαγγελματίες φυτοζωοούν, η κυκλοφορία είναι τραγική. Το μετρό θα εξυπηρετήσει ως ένα σημείο μία κατάσταση», σημείωσε. «Έχουμε τα ίδια προβλήματα στην Άνω Πόλη, στην Τούμπα, στο 5^ο δημοτικο διαμέρισμα, τα οποία θέλουν αναβαθμίσεις, οι πόλεις μας έχουν καταντήσει γκέτο. Η Θεσσαλονίκη δεν είναι φιλική και προς τον επισκέπτη και προς τον κάτοικο», πρόσθεσε τονίζοντας ότι «πρέπει να δουλέψουμε και να πιστέψουμε ότι η πόλη μπορεί να γίνει ωραία πόλη.

«Τιμή για την πόλη» χαρακτήρισε το εργαστήριο που πραγματοποιήθηκε στην Θεσσαλονίκη ο αντιδήμαρχος Αστικής Ανθεκτικότητας και Αναπτυξιακών Προγραμμάτων,  Γιώργος Δημαρέλος τόνισε ότι η οδός Εγνατία είναι απαξιωμένος άξονας λόγω των καθυστερήσεων του μετρό και του κυκλοφοριακού. «Δεν είναι αμιγώς αρχιτεκτονικό θέμα, πρέπει να παίξει ρόλο στην περαιτέρων ανάπτυξη», σημείωσε και παρουσίασε τα βήματα που πρέπει να ακολουθηθούν για την ανάπλαση. Συγκεκριμένα, προτάθηκε ολοκληρωμένη βιώσιμη κινητικότητα, που θα επιτρέψει συμπληρωτική λειτουργία του μετρό με άλλα μέσα μεταφορές. Ακόμημ τόνισε ότι θα πρέπει να σχεδιαστεί άξονας που θα ωθήσει τους καταστημάρχες κίνητο για επενδύσεις αλλά και να αναδειχθεί το πολιτιστικό απόθεμα. Τέλος, πρότεινε ότι ένα τέτοιο έργο πρέπει να παίξει καθοριστικό ρόλο στην πρόληψη των κινδύνων, όπως είναι οι καταιγίδες.

Από την πλευρά της, η Κωνσταντίνα Καρύδη, εκπρόσωπος του δικτύου Resilient Cities τόνισε πως μέσω του προγράμματος «η Θεσσαλονίκη πρέπει να γίνει ένα παγκόσμιο παράδειγμα. Η μπάλα είναι στη Θεσσαλονίκη, στους φορείς, που θα συνεργαστούν» προσθέτοντας ότι θα πρέπει να βρεθούν οι κατάλληλες πηγές χρηματοδότησης.

Επίσης η προϊσταμένη του Τμήματος Περιβάλλοντος του δήμου, Παρασκευή Τζουμάκα έκανε λόγο για μια περιοχή με αστικό τοπόσημο, γρήγορη ροή. «Αναγνωρίσαμε τα γεγονότα κρίσης που μπορούν να συμβούν στην πόλη όπως σεισμός, παγετός, πλημμύρες και το αίσθημα ασφαλείας που πρέπει να νιώθουν όλοι πάνω στην Εγνατία. Έχοντας στο μυαλο μας αρχές αστικής ανθεκτικότητας εντοπίσαμε τρία πεδία παρέμβασης. Ο στόχος ήταν να γίνει σωστή αντιμετώπιση την ώρα της κρίσης».

Σύμφωνα με την ίδια τα τρία πεδία είναι: 1. έλλειμμα και χάσμα επικοινωνίας μεταξύ των σχεδίων αντιμετώπισης κρίσεων από τις αρχές προς τους πολίτες. 2. Τεχνολογικές εφεδρείες που πρέπει να υπάρχουν και 3. η αξιοποίηση του κάθετου δομημένου άξονα της Εγνατίας.

«Εξετάσαμε προτάσεις όπως η αξιοποίηση υποδομών μπλε και πράσινων, η αναζωογόνηση των κτιρίων τόσο προς τη χρήση και την κατασκευή τους, η λειτουργία μικρών κτιριακών υποδομών και ίσως και μέσα στους σταθμούς του μετρό πλήρως εξοπλισμένοι για την αντιμετώπιση έκτακτων αναγκών», ενώ όπως είπε πρέπει να δοθεί έμφαση στην επιμόρφωση των κατοίκων και των επισκεπτών. «Μέσα από ένα σχεδιασμό να κάνουμε ενημέρωση για να εντοπίσουμε target groups και ασκήσεις ετοιμότητας».

Από την πλευρά της η διευθύντρια του Ινστιτούτου Βιώσιμης Κινητικότητας και Δικτύων Μεταφορών, Γεωργία Αϋφαντοπούλου, τόνισε πως η Εγνατία έχει σημαντικό ρόλο στην κοινωνικότητα και μεταφορών.

“Πρέπει να συνδυάζει 5 διαστάσεις: την κινητικότητα και τις μεταφορές, το περιβάλλον, την αναβάθμιση του δημοσίου χώρου, τον πολιτισμό και την τεχνολογία.

Η πρόταση μας είναι ότι πρέπει να αναπτυχθεί ένα σχέδιο για όλον τον άξονα. Θα προσδιορίζει τη λειτουργία. Να βάλει τις βάσεις για έναν σωστό και γρήγορο και αποτελεσματικό επανασχεδιασμό. Με διαφορετικά κυκλοφοριακά χαρακτηριστικά, με μειωμένο αριθμό λωρίδων για τα οχήματα και απόδοση του δημοσίου χώρου.

Με έμφαση στις κάθετες συνδέσεις και τις πεζοδρομήσεις που ήδη προβλέπονται και μπορούν να επεκταθούν θα μπορούσε να υπάρχει αναβάθμιση της ποιότητας ζωής των κατοίκων. Θα μπορούσε ο άξονας να δώσει στο μέλλον μνημειακού περιπάτου”, σημείωσε η κα. Αϋφαντοπούλου.

Παράλληλα, τόνισε ότι για την υλοποίηση του σχεδίου απαιτούνται πέντε βήματα:

-να διαμορφώσει σύνολο συνεργαζόμενων φορέων για τη μελλοντική εικόνα και λειτουργία του άξονα. να γίνει άμεσα ανταλλαγή υφιστάμενων σχεδίων και μελετών.

-άμεση συνεργασία μετρο και δήμου Θεσσαλονίκης.

-χρονοδιάγραμμα που θα τηρηθεί για να μπορέσουμε να δεσμευτούμε.

-πρώτη εικόνα του άξονα

-διαβούλευση με όλους τους φορείς.

H προϊσταμένη της Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας, Μαρία Ζουρνά έκανε λόγο για δημιουργία ενός Βουλεβάρτου για την Εγνατία, μιας νέας λεωφόρου που θα διαθέτει έξι θεματικούς σταθμούς. «Η γραμμή του μέτρο όπως διατρέχει τον άξονα της Εγνατίας συγκεντρώνει τις μεγαλύτερες έλξεις μετακινήσεων και τη μεγαλύτερη πυκνότητα σημείων ενδιαφέροντος. Ξεκινώντας από τον σιδηροδρομικό σταθμό που είναι σταθμός μετεπιβίβασης όλων των λεωφορειακών γραμμών περνάμε σε τρεις σταθμούς, που συνδέουν την αγορά και την αναψυχή με την καρδιά της πόλης, περνάμε μετά στη ΔΕΘ, όπου έχουμε όλες τις διεθνείς διοργανώσεις καθ’ όλη τη διάρκεια τη χρόνου και καταλήγουμε στο Πανεπιστήμιο με όλη τη ζωντάνια που έχει ο σταθμός Πανεπιστημίου και εξυπηρετεί και τα δυο πανεπιστήμια το ΑΠΘ και το ΠΑΜΑΚ. Η πόλη έθεσε στο 100 resilient cities ένα σύνθετο πρόβλημα που είναι πως θα αναβιώσουμε, πως θα ανακαλύψουμε ξανά αυτόν τον άξονα της Εγνατίας μετά την έναρξη της λειτουργίας του μέτρο με όρους ανθεκτικότητας και βιωσιμότητας έτσι ώστε να αντιμετωπίσουμε τις οικονομικές συνέπειες που εξής η αγορά κατά μήκος του άξονα καθ’ όλη τη διάρκεια εκτέλεσης των έργων του μετρό. Το πρόβλημα είναι σύνθετο. Η ιδέα της δικής μας ομάδας επικεντρώθηκε στο να δώσουμε έμφαση στο πολιτιστικό απόθεμα της πόλης, που είναι και το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του άξονα. Δεν συναντάται αλλού αυτή η διαχρονικότητα, αυτή η διαστρωμάτωση όχι μόνο του πολιτισμού αλλά και της εμπορικής λειτουργίας ανά τους αιώνες ακόμη και της κοινωνικής συναναστροφής με ένα ιδιαίτερο λαϊκό χαρακτήρα. Η Εγνατία πρέπει να μετατραπεί σε ένα τοπόσημο για την πόλη, ένα σημείο έλξης και να αποκτήσει ένα brand name. Μια σκέψη είναι να δοθεί προσωπικότητα σε κάθε ένα από τους σταθμούς αυτούς, μια αναγνωρισιμότητα, να μην ακολουθείται μια τυποποιημένη μεθοδολογία, το οποίο συμπεριλαμβάνει τόσο το εσωτερικό του σταθμού, το οποίο μπορεί να παραπέμπει στο τι θα συναντήσει ο επισκέπτης βγαϊνοντας στην επιφάνεια, μπορεί να τονιστεί η αναγνωρισιμότητα με τη βελτίωση των διαφορετικών χαρακτηριστικών του περιβάλλοντος χώρου σε συνδυασμό με τα παραπάνω κριτήρια. Η επανάχρηση των κελυφών κατά μήκος του άξονα αλλά και γύρω από τους σταθμούς δημιουργεί την ανάπτυξη νέων θέσεων εργασίας και νέων επιχειρηματικών δραστηριοτήτων.Η αξιοποίηση του κτιριακού αποθέματος έχει να κάνει όχι μόνο μετά διατηρητέα αλλά και των σύγχρονων κτισμάτων. Είναι απαραίτητο να αξιοποιηθεί το καλλιτεχνικό δυναμικό της πόλης».

Στη σημερινή εκδήλωση παρευρέθηκαν, μεταξύ άλλων, ο πρόεδρος του ΟΣΕΘ, Κώστας Αμπατζάς, η διευθύντρια του πρωθυπουργικού γραφείου στη Θεσσαλονίκη, Κατερίνα Νοτοπούλου, ο πρόεδρος της ΕΥΑΘ, Γιάννης Κρεστενίτης κ.α.

Στο εργαστήριο συμμετείχαν μεταξύ άλλων, εκπρόσωποι από ιδιωτικούς, δημόσιους, ακαδημαϊκούς και μη κερδοσκοπικούς τομείς της Θεσσαλονίκης και του εξωτερικού, όπως: AT Osborne, IMG Rebel, Arup, British Council, Cisco, Αττικό Μετρό, ΟΣΕΘ, Ινστιτούτο Βιώσιμης Κινητικότητας του ΕΚΕΤΑ, Επαγγελματικό Επιμελητήριο, Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο, Εφορία Αρχαιοτήτων, ΑΠΘ, ΓΑΙΟΣΕ, CBR Ellis, Μητροπολιτική Αναπτυξιακή Θεσσαλονίκης και υπηρεσίες του Δήμου.